Đối với người bình thường, kèn cornet có thể trông giống như kèn trumpet. Tuy nhiên, với các nghệ sĩ kèn đồng ở khắp nơi, sự khác biệt giữa hai loại nhạc cụ này là rất rõ ràng.
Nếu bạn đang học cornet, trumpet, hoặc bất kỳ nhạc cụ kèn đồng nào khác, việc hiểu rõ cấu tạo chi tiết và đặc điểm thiết kế riêng của nhạc cụ là điều vô cùng cần thiết.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đi qua từng bộ phận cấu thành của kèn cornet, kèm theo chức năng của chúng và cách mỗi bộ phận ảnh hưởng đến màu âm đặc trưng của nhạc cụ. Khi đọc xong bài viết, bạn sẽ có thể phân biệt kèn cornet với kèn trumpet trong một dàn nhạc diễu hành chỉ bằng một cái nhìn thoáng qua.
Cấu Tạo Của Kèn Cornet
Dưới đây là danh sách tổng quan các bộ phận chính của kèn cornet mà bạn cần nắm rõ:
- Mouthpiece
- Ống Gắn Mouthpiece
- Piston
- Ống Trượt Piston
- Ống Trượt Chỉnh Âm
- Van Thoát Nước
- Loa Kèn
Ngoài các bộ phận trên, kèn cornet còn có một số chi tiết nhỏ khác. Chúng tôi sẽ giải thích chi tiết từng bộ phận ở phần dưới đây.
Hãy tiếp tục theo dõi nếu bạn muốn hiểu rõ cách các bộ phận này tương tác với nhau để tạo nên âm thanh đặc trưng của kèn cornet.
Mouthpiece
Mouthpiece của kèn cornet không khác nhiều so với mouthpiece của các nhạc cụ kèn đồng khác. Đây là một bộ phận kim loại nhỏ, có hình dạng giống phễu, tiếp nhận luồng hơi từ người chơi để tạo ra âm thanh.
Người chơi đặt môi lên mouthpiece, rung môi và tạo một vòng kín tiếp xúc với bề mặt kim loại. Luồng hơi sau đó di chuyển vào bên trong mouthpiece, đi qua hệ thống ống dẫn phức tạp của nhạc cụ, và cuối cùng thoát ra ngoài qua loa kèn. Phần lớn mouthpiece được làm từ kim loại, thường là đồng pha chì, và được mạ bạc hoặc mạ vàng.
Tuy nhiên, các mẫu kèn cornet dành cho trẻ em đôi khi sử dụng mouthpiece bằng nhựa để giúp việc chơi dễ dàng hơn.
Ống Gắn Mouthpiece
Ống gắn mouthpiece là một bộ phận kim loại hình trụ nhỏ, có nhiệm vụ kết nối mouthpiece với ống dẫn hơi chính. Bộ phận này thường được làm từ vật liệu đồng tương tự mouthpiece, nhưng có thể được mạ một lớp khác để tạo sự phân biệt giữa hai chi tiết.
Khi lắp mouthpiece vào ống gắn, bạn cần thực hiện nhẹ nhàng và không dùng lực quá mạnh. Nếu lắp quá chặt, hai bộ phận có thể bị kẹt lại, gây hư hỏng nhạc cụ và làm giảm đáng kể âm lượng cũng như chất lượng âm thanh phát ra từ loa kèn.
Ống Dẫn Hơi Chính
Ống dẫn hơi chính là đoạn ống kim loại thẳng nối mouthpiece với ống trượt chỉnh âm. Bộ phận này cũng được làm từ đồng mạ và là phần đầu tiên trong chuỗi hệ thống ống dẫn phức tạp dẫn luồng hơi đến loa kèn.
Móc Ngón Tay
Nằm xa hơn trên ống dẫn hơi chính là móc ngón tay, một chi tiết kim loại cong giúp người chơi cầm kèn cornet chắc chắn và thoải mái bằng một tay. Ngay cả khi chơi bằng cả hai tay, người chơi vẫn có thể sử dụng móc ngón tay để tăng độ ổn định và khả năng kiểm soát nhạc cụ.
Valves
Kèn cornet, giống như kèn trumpet, có ba piston và đây là cơ chế chính giúp người chơi thay đổi cao độ và màu âm của nhạc cụ.
Các piston này được bố trí theo hướng rời xa người chơi. Piston thứ nhất nằm gần mouthpiece nhất, piston thứ hai ở giữa, và piston thứ ba nằm ở phía trước, gần loa kèn. Mỗi piston bao gồm vỏ piston và lõi piston, có nhiệm vụ điều hướng luồng hơi đi qua các ống trượt khác nhau trên thân kèn.
Sự kết hợp giữa chuyển động ngón tay để thay đổi hướng đi của luồng hơi và áp lực hơi thổi ra cho phép người chơi kiểm soát cả cao độ lẫn âm lượng của âm thanh.
Valve Casing
Vỏ piston là những chi tiết kim loại hình vòng, có chức năng bảo vệ piston và giữ chúng cố định đúng vị trí. Nếu không có vỏ piston, các lõi piston sẽ dễ bị cong hoặc gãy mỗi khi người chơi nhấn xuống để tạo ra một cao độ nhất định.
Bên trong mỗi vỏ piston có một gioăng cao su nhỏ, giúp bịt kín khe hở giữa các piston, cho phép người chơi kiểm soát áp suất không khí hiệu quả hơn. Lớp gioăng này tạo ra một độ kín khí hoàn hảo, giúp duy trì áp suất ổn định bên trong nhạc cụ.
Valve Piston
Những chi tiết kim loại nhỏ có mặt phẳng ở phía trên, nhô ra khỏi vỏ piston, chính là lõi piston của kèn cornet. Đây là phần mà người chơi trực tiếp thao tác để tạo ra các cao độ khác nhau.
Khi quan sát một nghệ sĩ cornet biểu diễn, bạn sẽ thấy các ngón tay họ di chuyển rất nhanh ở phần trên của nhạc cụ. Đó chính là vị trí của các piston, và đây là trung tâm điều khiển âm thanh của kèn cornet. Các piston cần được vệ sinh và kiểm tra định kỳ. Nếu không, chúng có thể bị kẹt trong quá trình chơi, khiến các nốt nhạc không phát ra đúng như mong muốn.
Valve Slide
Kèn cornet có ba ống trượt piston, nơi tiếp nhận luồng hơi đã được điều hướng bởi các piston. Một ống trượt nằm gần miệng người chơi, một ống nằm bên phải nhạc cụ gần ống trượt chỉnh âm, và ống còn lại nằm ở phía trước, gần loa kèn.
Người chơi sử dụng các ống trượt này để điều chỉnh cao độ một cách tinh tế cho âm thanh phát ra từ loa kèn. Việc này đòi hỏi kỹ năng cao, cần phối hợp nhịp nhàng giữa thao tác nhấn piston và thời điểm kéo hoặc đẩy từng ống trượt tương ứng.
Tuning Slide
Ống trượt chỉnh âm là một bộ phận trượt khác của kèn cornet, nhưng có chức năng khác với các ống trượt piston. Kèn cornet chỉ có một ống trượt chỉnh âm, và thay vì điều chỉnh cao độ chi tiết, nó chủ yếu giúp kiểm soát tổng thể màu âm và độ chuẩn của nhạc cụ.
Đây cũng là ống trượt lớn nhất trên kèn cornet. Trong khi các ống trượt piston khá nhỏ, ống trượt chỉnh âm chiếm phần lớn chiều dài của nhạc cụ và kết thúc ngay trước ống trượt piston thứ ba ở phía đối diện.
Water Keys
Khi người chơi thổi hơi vào kèn cornet, luồng không khí sẽ làm thay đổi áp suất và nhiệt độ bên trong nhạc cụ. Kết quả là hơi nước sẽ ngưng tụ bên trong các ống đồng, làm âm thanh bị đục và về lâu dài có thể gây ăn mòn kim loại.
Kèn cornet được trang bị hai van xả nước, giúp người chơi loại bỏ hơi ẩm để tránh tình trạng này. Một van nằm trên ống trượt chỉnh âm, và van còn lại nằm trên ống trượt piston thứ ba, cả hai đều ở phía trước nhạc cụ. Chỉ cần mở chốt xả khi bạn cảm thấy có nước đọng bên trong kèn hoặc giữa các bản nhạc là có thể ngăn chặn hoàn toàn vấn đề này.
Bell
Loa kèn là phần nằm ở phía trước, có nhiệm vụ khuếch đại và truyền âm thanh của kèn cornet ra ngoài. Bộ phận này được gọi là loa vì hình dạng giống chiếc chuông, với phần miệng loe nhẹ ra ngoài.
Mặc dù là bộ phận dễ nhận biết nhất, loa kèn cũng được xem là một trong những bộ phận quan trọng nhất. Nếu không có loa kèn, ngay cả nghệ sĩ giỏi nhất cũng không thể tạo ra giai điệu hoàn chỉnh.
Giống như các bộ phận khác, loa kèn thường được làm từ đồng. Tuy nhiên, khác với nhiều chi tiết khác trên kèn cornet, loa kèn có thể được thay thế bằng vật liệu khác hoặc chỉnh sửa thêm phụ kiện. Chỉ cần thay đổi nhẹ hình dạng của loa kèn cũng có thể tạo ra sự khác biệt rõ rệt về âm thanh. Nhờ khả năng tùy biến này, kèn cornet được xem là một trong những nhạc cụ kèn đồng linh hoạt nhất.
Người chơi có thể điều chỉnh âm sắc để phù hợp với thể loại âm nhạc, màu âm và phong cách biểu diễn mong muốn. Bạn sẽ bắt gặp các nghệ sĩ cornet sử dụng nhiều loại loa khác nhau trong rất nhiều bối cảnh biểu diễn đa dạng.
Tổng Kết Về Các Bộ Phận Của Kèn Cornet
Và đó là toàn bộ những gì chúng tôi muốn chia sẻ về các bộ phận cấu thành của kèn cornet. Những người mới học cornet cần hiểu rõ vai trò của từng bộ phận trong việc tạo nên âm thanh đặc trưng của nhạc cụ này. Nếu không, khi kèn gặp sự cố, bạn có thể sẽ không biết nguyên nhân nằm ở đâu và cách khắc phục như thế nào.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về kèn cornet, hãy tham khảo danh sách những nghệ sĩ cornet nổi tiếng nhất để tìm thêm cảm hứng cho hành trình âm nhạc của mình.
Xem thêm:
