Tìm Số Seri Của Đàn Piano
Số seri thường là một dãy số từ bốn đến tám chữ số, nằm gần các chốt chỉnh dây — có thể in trực tiếp lên khung kim loại hoặc khắc vào pinblock bằng gỗ, thấy được qua phần hở trên khung. Ngoài ra, số seri cũng có thể được in trên bảng cộng hưởng, phía sau hoặc phía trên đàn upright, hoặc khắc ở mép trước của key frame trong đàn grand.
Lưu ý: một số đàn có dãy số ngắn được dùng trong quá trình sản xuất — đừng nhầm với số seri. Nếu không tìm thấy số seri hoặc không tra được trong Pierce Piano Atlas, kỹ thuật viên có thể ước đoán năm sản xuất dựa vào cấu trúc đàn.
Những Điều Bạn Cần Kiểm Tra Khi Mua Piano Cũ
Dưới đây là một danh sách tóm tắt bạn có thể in ra và mang theo khi đi kiểm tra đàn piano cũ. Giả định rằng bạn đã biết cách tháo các bộ phận bên ngoài của đàn để kiểm tra bên trong. Nếu sau khi kiểm tra với danh sách này mà bạn vẫn muốn tiếp tục, hãy thuê kỹ thuật viên piano chuyên nghiệp để kiểm tra các hạng mục mà bạn không thể đánh giá được như độ siết của trục lên dây và đưa ra đánh giá tổng thể chính xác.
Ngoại Hình, Kiểu Dáng Và Lớp Sơn
Bạn có hài lòng với ngoại hình của đàn không?
Đàn có cần sơn lại không?
Kiểu dáng có bị chỉnh sửa quá mức không?
Có thiếu bộ phận như giá nhạc, bản lề?
Có vết bong veneer hoặc dấu hiệu hư hại do nước không?
Đàn có kèm theo ghế phù hợp và còn tốt không?
Pinblock Và Khả Năng Giữ Dây
Đàn có được chỉnh về cao độ chuẩn không?
Nếu các hợp âm bị sai nhiều, đặc biệt sau khi vừa lên dây, có thể chốt dây đã lỏng.
Tất cả chốt dây có đồng bộ không? Nếu có chốt thay thế, có thể pinblock đã yếu.
Khoảng cách giữa vòng dây và mặt khung hoặc pinblock nên tối thiểu 1/8 inch.
Nếu thấy vết bẩn nâu sẫm, dính, có thể đàn từng được xử lý bằng hóa chất siết chốt tạm thời.
Ở đàn grand, nếu tháo được fallboard, hãy kiểm tra mặt dưới của pinblock để phát hiện nứt hoặc tách lớp.
Dây Đàn
Mức độ rỉ sét như thế nào?
Rỉ nhẹ chấp nhận được, nhưng rỉ nặng ở vòng dây hoặc điểm chịu lực là dấu hiệu không tốt.
Có dây nào bị thiếu không?
Nếu có nhiều dây mới hoặc nhiều chỗ nối dây, có thể đàn từng bị đứt dây nhiều lần.
Âm trầm có rõ và ngân vang không, hay bị đục và ngắn?
Ngựa Đàn (Bridge)
Ngựa trầm thường là khu vực dễ hỏng nhất.
Một vài vết nứt mảnh quanh chốt dây là bình thường.
Nếu có nhiều vết nứt lớn làm lệch chốt dây (đặc biệt ở ngựa trầm), đàn có thể cần thay ngựa mới hoặc chụp ngựa mới.
Ngựa trầm bị lỏng sẽ làm một bên âm trầm yếu rõ rệt hơn bên kia.
Cũng cần kiểm tra ngựa âm cao có bị nứt nghiêm trọng không.
Với đàn quá cũ, hãy kiểm tra cả điểm tựa trên bằng gỗ có bị nứt không.
Cấu Trúc Tổng Thể
Kiểm tra vết nứt trên khung kim loại — nếu có sẽ rất khó sửa và tốn kém.
Kiểm tra viền đáy của đàn grand hoặc dầm ngang trên cùng của đàn upright có bị tách, nứt không.
Chân đàn có bị nứt hoặc rung lắc không?
Đàn upright có bị thiếu bánh xe không?
Kiểm tra nắp đàn trước khi nâng lên: có bị nứt hoặc thiếu bản lề không?
Bảng Cộng Hưởng Và Thanh Gân
Chơi tất cả các phím để nghe âm có đều không. Có tiếng rè hoặc lạch cạch?
Nếu có nhiều vết nứt không được sửa, có thể bảng cộng hưởng đang yếu.
Nếu có chèn gỗ để vá nứt, kiểm tra xem có vết nứt mới xuất hiện cạnh đó không.
Kiểm tra xem bảng cộng hưởng còn dán chặt vào khung viền hay không.
Tại chỗ các thanh gân giao với vết nứt, đảm bảo chúng vẫn dính chắc.
Nếu có độ cong (crown) là dấu hiệu tốt.
Thử âm: Nhấn giữ một phím trong vùng cao gần middle C để nhấc damper, sau đó gảy một dây. Âm phải vang rõ ít nhất 5 giây. Nếu ngắn hơn 3 giây, có thể soundboard kém hiệu quả hoặc thiết kế chưa tốt.
Cơ Cấu, Búa, Damper Và Cân Chỉnh
Tất cả phím có hoạt động không? Nếu không, hãy tìm hiểu nguyên nhân: thiếu linh kiện, gãy, bong keo...?
Quan sát bộ cơ bên trong: các linh kiện có đều nhau, thẳng hàng không?
Với đàn sản xuất trước năm 1960, nếu có chi tiết nhựa thì cần xác minh đó là linh kiện thay sau năm 1960.
Kiểm tra búa, damper, các chi tiết nỉ xem có bị mối mọt phá hoại không.
Với đàn upright, kiểm tra dây bridle strap có còn không, có bị đứt không.
Ghi chú các phím bị kẹt hoặc chậm.
Quan sát các phím có đều nhau, thẳng hàng, ngay ngắn không.
Bề mặt phím là ngà hay nhựa? Có phím nào bị mất, mẻ, nứt không?
Phím có bị lỏng, kêu, lắc ngang nhiều không? Có cần thay bushing mới không?
Kiểm tra búa đàn: rãnh búa sâu đến đâu, nỉ còn lại bao nhiêu, dấu chạm dây có đúng vị trí không, đầu búa có bị lỏng không (nếu nghe tiếng lách cách).
Chơi tất cả các nốt ngắt (staccato) trừ khoảng 15–20 nốt cao không có damper. Nếu nốt nào không tắt tiếng hoàn toàn, có thể damper cần điều chỉnh hoặc thay.
Nhấn pedal phải, kiểm tra damper có nhấc đồng đều không.
Kiểm tra độ chính xác của điều chỉnh bộ cơ.
Chơi thử một phím thật nhanh bằng hai tay xen kẽ, giữ pedal phải, để kiểm tra khả năng lặp nhanh.
Chơi một số phím thật nhẹ. Nếu âm không phát ra đều, bộ cơ có thể cần điều chỉnh.
Pedal
Pedal phải: kiểm tra chức năng damper.
Pedal giữa: nếu có chức năng sostenuto thật ở upright là dấu hiệu đàn chất lượng. Ở grand, nếu không có thì là loại thấp.
Cách kiểm tra sostenuto: Nhấn pedal phải, giữ pedal giữa, sau đó nhả pedal phải. Nếu damper vẫn giữ nguyên thì hệ thống hoạt động đúng.
Pedal trái: ở grand là dịch bàn phím, ở upright là rút ngắn hành trình búa. Nếu ở grand mà chỉ điều khiển damper trầm thì là loại thấp.
Khung pedal (lyre) có chắc chắn không? Có bị lỏng, tách keo? Thanh giằng còn đầy đủ không?
Thông Tin Bổ Sung
Ghi lại số seri để xác định năm sản xuất.
Hỏi người bán về lịch sử đàn, nhưng không nên tin hoàn toàn.
Tốt nhất là thuê kỹ thuật viên kiểm tra đàn trước khi mua.
Xem Thêm:
