Nếu bạn đang tìm mua một amplifier (amp - bộ khuếch đại) guitar mới, thì một trong những điều đầu tiên bạn cần quyết định là bạn muốn một amp tube (dạng ống) hay một amp solid state. Điều này sẽ có tác động lớn đến âm sắc, giá cả, trọng lượng và tính linh hoạt của bộ amp bạn mua. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ so sánh chuyên sâu về ampe dạng tube và solid state để bạn có thể tìm ra chính xác loại nào là tốt nhất cho mình.

Amp Tube và Solid State

Amp tube (còn được gọi là amp dạng ống) sử dụng các ống chân không làm cho âm thanh phong phú hơn, ấm hơn và giúp chúng phản ứng nhanh hơn với guitar so với amp solid state sử dụng máy thu thanh bán dẫn. Ngược lại, amp solid state nhẹ, rẻ và dễ bảo trì hơn so với amp tube.

Amplifier tube và amp valve có phải là một không?

Không có sự khác biệt giữa amp tube và amp valve, cả hai đều chỉ một loại amp. “Tube” là thuật ngữ được sử dụng để mô tả loại amp sản xuất ở Mỹ, trong khi “valve” là thuật ngữ được sử dụng để mô tả amp ở Anh. Đây là lý do tại sao bạn có thể nghe các thuật ngữ được sử dụng thay thế cho nhau.

Amplifier hoạt động như thế nào?

Amp guitar đều có chức năng cơ bản giống nhau là nhận tín hiệu của nhạc cụ (ví dụ do guitar phát ra) và đẩy lên mức phù hợp với loa (speaker level – mức loa). Quá trình này gồm hai giai đoạn:

-Pre-amp: Tín hiệu từ nhạc cụ trước tiên vào preamp (tiền khuếch đại) và preamp đẩy tín hiệu từ mức nhạc cụ (từ pickup) thành tín hiệu mức đường truyền.

-Power-amp: làm tăng tín hiệu mức đường truyền thành tín hiệu mức loa.

Giai đoạn pre-amp là nơi bạn sẽ tìm thấy nhiều điều khiển chẳng hạn như channel, gain, âm lượng và điều khiển EQ (âm trầm, âm trung và âm bổng) để nó chịu trách nhiệm chính trong việc định hình cách âm thanh phát ra.

Cách mà pre-amp và power-amp hoạt động trong amp tube và amp solid state là khác nhau.

Chúng tôi sẽ trình bày tổng quan nhanh để bạn có hiểu biết cơ bản về sự khác biệt này, nhưng nếu bạn không thích thì cứ thoải mái bỏ qua phần này!

Cách hoạt động của ampe Tube:

Phần pre-amp và power-amp của amp tube bao gồm các ống chân không (còn được gọi là van) được làm từ thủy tinh. Các ống này khuếch đại tín hiệu từ nhạc cụ qua dây đến mức loa bằng cách kiểm soát dòng điện.

Không cần thiết phải biết quá nhiều chi tiết về vật lý, nhưng sau đây là tổng quan ngắn gọn về cách thức hoạt động của amp tube.

Các ống bao gồm một dây tóc, cực âm, cực dương và lưới. Đây là cách chúng hoạt động:

-Dây tóc tạo ra nhiệt khi dòng điện chạy qua nó.

-Cực âm giải phóng các electron khi nó được đốt nóng bởi dây tóc nằm bên cạnh nó.

-Cực dương thu hút các electron do cực âm giải phóng.

-Lưới nằm giữa cực dương và cực âm và được kết nối với đầu vào từ đàn guitar nhận một điện tích nhỏ (được điều khiển bởi cực dương và cực âm).

-Các bóng đèn trong pre-amp và power-amp khác nhau do chúng có chức năng khác nhau. Ngoài ra còn có các loại ống khác nhau, tất cả đều có cấu trúc khác nhau để tạo cho bộ khuếch đại một âm sắc độc đáo.

Cách hoạt động của amp Solid state:

Amp solid state sử dụng bóng bán dẫn transistor để chuyển đổi tín hiệu đàn thành tín hiệu đường truyền trong giai đoạn pre-amp và từ tín hiệu đường truyền sang loa trong giai đoạn power-amp. Về cơ bản, điều này có nghĩa là tín hiệu đi qua một bảng mạch.

Thay vì sử dụng các ống được thiết kế để tạo ra âm thanh tự nhiên và ấm áp hơn, các amp solid state có âm thanh “kỹ thuật số” hơn, âm thanh ngầu và chói tai hơn một chút, nhưng cho phép bạn kiểm soát âm sắc nhiều hơn.

Amp mô hình hóa (modelling)

Ranh giới giữa các amp solid state và amp tube không được rõ ràng ở các amp modelling. Mặc dù về mặt kỹ thuật, chúng vẫn la amp solid state (vì chúng sử dụng bóng bán dẫn thay vì tube để khuếch đại tín hiệu), nhưng chúng sử dụng các thành phần kỹ thuật số để bắt chước chức năng của tube để tạo ra âm sắc rất giống nhau.

So sánh âm thanh Amplifier Tube và Solid-state:

Mặc dù ống và bóng bán dẫn có chức năng giống nhau để thu tín hiệu của đàn guitar và khuếch đại tín hiệu đó, nhưng đặc điểm của chúng lại khác nhau.

Các ống là "phi tuyến tính", nghĩa là cách chúng phản ứng thay đổi theo mức tín hiệu. Nếu tín hiệu được đẩy mạnh hơn, thì hiện tượng clipping bắt đầu xảy ra và chúng ta nghe thấy có hiệu ứng distortion. Hiện tượng này nghe rất ấm áp và đầy đủ, đồng thời xuất hiện compression và sustain hơn.

Về cơ bản, amp tube phản ứng nhanh hơn với cách chơi của nghệ sĩ guitar. Nếu họ chọn âm mạnh hơn, tín hiệu sẽ được đẩy mạnh hơn.

Amp solid state phản ứng chậm và ít "tuyến tính" hơn. Chúng có âm sắc lạnh hơn và gắt hơn so với ampli tube mà nhiều người chơi cảm thấy âm thanh kém.

Có rất nhiều sự tranh cãi xung quanh âm thanh của amp solid state, tuy nhiên chúng đã đạt được những tiến bộ vượt bậc kể từ khi chúng được phát minh lần đầu và hiện tại rất khó để phân biệt sự khác biệt giữa amp solid state và amp tube.

Cũng đáng để so sánh giữa Boss Katana (solid state) và Fender Blues Junior (tube) của Toby's Guitar Gear Demo vì nó cho ý tưởng hay về các loại âm thanh đạt được bằng tube và van.

Katana là một trong những amp solid state tốt nhất trên thị trường và nhiều người chơi thực sự sẽ thích âm thanh của nó hơn so với amp tube. Đây là nhận định chủ quan của chúng tôi!

Tính linh hoạt của amplifier Tube và Solid-state:

Một trong những lợi ích của amp solid state so với tube là amp solid state thường linh hoạt hơn, đặc biệt là các loại amp modelling. Với amp tube, các ống chân không sẽ mang lại cho âm thanh một hương vị độc đáo và mặc dù nó có thể được điều chỉnh bằng bộ điều khiển EQ và khuếch đại, nhưng nó sẽ có âm sắc cụ thể hơn.

Với amp solid state, âm thanh có thể được điều chỉnh nhiều hơn để giúp amp linh hoạt hơn. Amp được mô hình hóa giúp bạn nhận được vô số âm sắc từ cùng một amp để phát các phong cách nhạc khác nhau.

Âm lượng của amp Tube và Solid-state:

Amp tube được coi là có âm thanh to hơn so với amp solid-state ngay cả khi chúng có cùng công suất và đang sử dụng cùng một loa. Nói chung, một amp tube thường sẽ cho âm thanh to gấp đôi so với một amp solid state do cách nó biến dạng.

Do đó, bạn nên ghi nhớ điều này khi chọn công suất. Nếu bạn hiện có một amp solid state 50W và hài lòng với âm lượng, thì bạn có thể chỉ cần một amp tube 25W để đạt được hiệu quả tương tự.

Khoảng không (headroom)

Amp solid state có nhiều khoảng trống hơn amp valve. Headroom là thuật ngữ được sử dụng để mô tả mức độ mạnh của tín hiệu trước khi âm thanh bắt đầu biến đổi. Với amp solid state, bạn sẽ có thể tăng âm lượng lên tối đa và duy trì tín hiệu trong hơn so với amp tube.

Các amp tube khác nhau có các mức khoảng không khác nhau. Ví dụ: thông thường, amp của Fender có nhiều khoảng trống hơn so với amp của Marshall, nghĩa là Fender có thể được đẩy nhiều âm hơn trước khi tín hiệu bắt đầu biến đổi so với Marshall.

Đây là một cân nhắc quan trọng tùy thuộc vào phong cách âm nhạc bạn chơi. Nếu bạn muốn amp của mình bị méo tiếng trong hầu hết thời gian, bạn sẽ cần đẩy một số amp tube lên âm lượng rất lớn để đạt được hiệu ứng này. Hiệu ứng này có thể không phải lúc nào cũng hiệu quả tùy thuộc vào vị trí của bạn.

Tuy nhiên, có những cách giải quyết, chẳng hạn như giảm amp. Tuy nhiên, điều đáng nói là sự khác biệt giữa hai loại amp.

Nói chung, amp tube cho âm thanh tốt nhất khi âm lượng trên 3, trong khi amp solid state cho âm thanh tốt hơn ở mức âm lượng thấp và có xu hướng cho âm thanh kém chất lượng ở cài đặt âm lượng tối đa.

Trọng lượng amp Tube và Solid-state:

Amp tube nặng hơn nhiều so với amp solid state do trọng lượng của các ống chân không so với các bóng bán dẫn được sử dụng trong amp solid state. Thông thường, amp tube sẽ nặng hơn khoảng 2-3 lần so với amp solid state có cùng mức công suất (wattage). Chúng cũng sẽ có kích thước lớn hơn.

Đây là một cân nhắc quan trọng cần thực hiện nếu bạn định vận chuyển amp thường xuyên. Kiểm tra bảng này để biết một số ví dụ về trọng lượng của amp tube và solid state.

Bảo trì

Amp solid state rất đáng tin cậy và hiếm khi cần bảo trì. Mặt khác, amp tube độ bền kém hơn nhiều vì các ống chân không được làm từ thủy tinh và có thể bị vỡ và cần thay thế. Thông thường, các ống chơi được trong ít nhất 5000 giờ chơi hoặc cứ sau 2-3 năm trước khi âm thanh bắt đầu bị ảnh hưởng và chúng cần được thay thế.

Amp tube cũng cần phải khởi động trước khi chơi để có thể hoạt động bình thường. Theo nguyên tắc chung, tốt nhất là đợi ít nhất 20 phút sau khi bật amp cho đến khi bạn chơi guitar. Mặt khác, amp solid state có thể bật và phát ngay lập tức.

Chênh lệch giá thành giữa amplifier Tube và Solid-sate:

Amp tube đắt hơn nhiều so với amp solid state. Thông thường, amp guitar solid state combo bắt đầu ở mức 80 đô la và dao động lên đến 500 đô la, trong khi amp tube combo bắt đầu ở mức 500 đô la và dao động lên đến 3000 đô la. Các Head solid state bắt đầu từ khoảng 200 đô la và các head valve khoảng 300 đô la.

Dưới đây là bảng một số loại amp phổ biến và giá trung bình tại thời điểm viết bài.

Amp combo

Head unit

Xem thêm:

Amplifier (Bộ khuếch đại)

Amplifier Boss

Amplifier Marshall

Amplifier Fender

Amplifier Roland

Amplifier Yamaha