Bạn đã bao giờ nhìn vào một cây guitar và tự hỏi: “Thực ra cây đàn này có bao nhiêu phím nhỉ?” Nếu có thì bạn không hề đơn độc đâu. Ngay cả bản thân tôi, khi mới bắt đầu học guitar, cũng từng bối rối trong việc hiểu bố cục cần đàn và xác định số lượng phím chính xác. Và hãy thừa nhận rằng, việc nắm rõ thông tin này là cực kỳ quan trọng để chơi hợp âm và thang âm một cách chính xác.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào việc tìm hiểu cấu trúc cần đàn guitar và trả lời câu hỏi lớn: một cây guitar có bao nhiêu phím?. Bài viết sẽ đề cập đến mọi khía cạnh, từ lịch sử của guitar, các loại guitar khác nhau cho đến sự đa dạng về số lượng phím. Khi kết thúc bài viết này, bạn sẽ có đủ kiến thức để tự tin chinh phục cần đàn và điều khiển nhạc cụ của mình như một nghệ sĩ thực thụ. Vậy nên, hãy chỉnh dây thật chuẩn và cùng bắt đầu ngay nhé!
Một Cây Guitar Có Bao Nhiêu Phím?
Số lượng phím trên một cây guitar có thể thay đổi tùy theo loại và mẫu đàn. Tuy nhiên, hầu hết guitar tiêu chuẩn thường có từ 21 đến 24 phím.
Phím đàn là những thanh kim loại mảnh chạy vuông góc với dây đàn trên cần đàn. Chúng hoạt động như những điểm mốc để xác định nốt nhạc, giúp người chơi dễ dàng tìm đúng cao độ khi biểu diễn.
Những phím đầu tiên gần đầu đàn thường được sử dụng để chơi hợp âm cơ bản và nốt dây buông, trong khi các phím cao hơn cho phép bạn thực hiện những giai điệu phức tạp và các đoạn solo tinh tế.
Một số cây đàn còn có phần “không phím” (fretless), nơi không có vạch chia giữa các nốt, cho phép người chơi sáng tạo hơn với kỹ thuật luyến láy và bẻ nốt.
Việc nắm rõ cây đàn của bạn có bao nhiêu phím là rất quan trọng khi học bài hát mới hoặc kỹ thuật mới. Nó giúp bạn biết chính xác mình cần chơi ở khu vực nào trên cần đàn, đồng thời cho bạn cái nhìn tổng quan về dải cao độ mà nhạc cụ của bạn có thể tạo ra.
Cuối cùng, dù đàn guitar của bạn có 21 hay 24 phím thì điều quan trọng nhất vẫn là biết cách khai thác chúng hiệu quả. Với sự kiên nhẫn luyện tập và thử nghiệm, bạn có thể tạo nên âm nhạc tuyệt đẹp từ bất kỳ số lượng phím nào.
Lịch Sử Và Quá Trình Phát Triển Của Phím Guitar
Lịch sử của phím guitar là một hành trình đầy thú vị, gắn liền với nhiều nền văn hóa và tiến bộ công nghệ. Phím đàn vốn là những sợi dây nhỏ, ban đầu được làm từ ruột động vật, sau này là kim loại hoặc nylon, được buộc ngang cần đàn để đánh dấu chính xác điểm bấm tạo ra từng nốt nhạc.
Khái niệm phím đàn xuất hiện từ gần 2000 năm trước tại Hy Lạp cổ đại. Những cây đàn lute – tiền thân của guitar hiện đại – thường có phím làm từ dây ruột hoặc sợi thừng buộc quanh cần đàn.
Bước sang thời kỳ Phục Hưng, ta tìm thấy bằng chứng về phím di động bằng dây ruột trên lute. Chúng cho phép nhạc công tùy chỉnh linh hoạt theo các kiểu lên dây khác nhau – một bước tiến lớn trong việc mở rộng khả năng biểu đạt âm nhạc. Khi ấy, việc điều chỉnh độ chính xác của phím hoàn toàn dựa vào tai nghe của người chơi!
Một số cột mốc quan trọng trong lịch sử phím guitar:
- Năm 1832: Bằng sáng chế đầu tiên về phím kim loại ra đời.
- Khoảng năm 1840: Khớp đuôi én (dovetail) được thay thế bằng phím chữ T (T-frets).
- Cuối thế kỷ 19: Hãng Martin Guitars bắt đầu áp dụng rộng rãi phím dạng thanh (bar frets).
Ngày nay, guitar điện thường sử dụng phím làm từ hợp kim nickel-silver, có kiểu dáng mảnh cao (vintage) hoặc jumbo (hiện đại), được gắn cố định vào cần đàn. Từ những sợi dây buộc đơn giản trên cần gỗ cho đến thiết kế tinh xảo hiện đại, phím đàn đã minh chứng cho khát vọng không ngừng của con người trong việc chinh phục sự hoàn hảo nghệ thuật.
Khám Phá Các Loại Guitar Và Số Lượng Phím Trên Mỗi Loại
Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao có cây đàn nhiều phím hơn cây khác? Thực ra, đó không phải ngẫu nhiên mà là do số lượng phím quyết định dải nốt nhạc có thể chơi được.
- Guitar tiêu chuẩn: Thường có 22 hoặc 24 phím, đôi khi ít nhất là 18 hoặc nhiều nhất là 27.
- Guitar acoustic 6 dây: Thường có 20 phím.
- Guitar điện: Thường nằm trong khoảng 22 đến 24 phím, cho phép đạt tới những cao độ rất cao – lý tưởng cho các đoạn solo.
- Guitar 12 dây: Ít phím hơn, thường từ 18 đến 21, do thiên về đệm nhạc và tạo chiều dày âm thanh thay vì lead.
- Bass guitar: Thường có 20 hoặc 21 phím, tập trung vào âm trầm nền nhạc.
- Guitar cho trẻ em: Kích thước nhỏ hơn nên chỉ có khoảng 14 đến 17 phím.
Vậy nên, lần tới khi bạn cầm một cây đàn, đừng chỉ chú ý đến kích thước hay hình dáng, mà hãy quan sát cả số lượng phím – vì nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến âm nhạc bạn tạo ra.
Vai Trò Của Phím Guitar Trong Việc Chơi Hợp Âm Và Thang Âm
Phím đàn chính là những thanh kim loại nhỏ chia cần đàn thành nhiều đoạn. Mỗi phím đại diện cho một nốt nhạc, và tất cả chúng kết hợp lại tạo thành giai điệu khi bạn gảy hợp âm hoặc chơi thang âm.
Khi bạn bấm dây giữa hai phím (gần phím cao hơn) và gảy, bạn sẽ tạo ra sóng âm ở một tần số xác định – đó chính là nốt nhạc.
Ví dụ:
- Khi muốn chơi hợp âm La (A), bạn chỉ cần bấm vào các phím số 2 trên những dây nhất định.
- Khi luyện thang âm, bạn di chuyển ngón tay dọc cần đàn qua nhiều phím, giống như “điệu nhảy” của các ngón tay, tạo ra chuỗi nốt nối tiếp.
Chỉ cần một ngón tay lệch vị trí, âm thanh sẽ trở nên sai lệch. Do đó, phím đàn vừa là kim chỉ nam để tạo ra âm nhạc chuẩn xác, vừa là “người gác cổng” giữ cho giai điệu hài hòa.
Học Cách Di Chuyển Trên Cần Đàn: Mẹo Dành Cho Người Mới Bắt Đầu
Việc làm chủ guitar không phải là bước nhảy thần kỳ, mà là một hành trình thú vị với từng bước nhỏ. Mỗi dây đàn giống như một con đường, còn mỗi phím là cột mốc dẫn lối.
Một số mẹo hữu ích:
- Bắt đầu từ cơ bản: Mỗi phím là một nốt. Hãy học từng dây một thay vì cố nhớ tất cả cùng lúc.
- Thang âm là bản đồ: Hiểu và luyện thang âm trưởng, thứ sẽ giúp bạn dễ dàng ứng tấu và sáng tác.
- Ký hiệu trên cần đàn là mốc chỉ đường: Các dấu chấm tại phím số 5, 7, 9 và 12 không chỉ để trang trí, mà là “cột mốc” giúp bạn định vị nhanh hơn.
- Luyện nhịp: Rèn luyện tiết tấu giúp bạn di chuyển nhanh, chính xác khi đổi hợp âm hoặc solo.
Đừng nản lòng nếu ban đầu thấy khó. Ngay cả những nghệ sĩ kỳ cựu cũng từng “lạc đường” trên cần đàn. Hãy coi mỗi sai sót là một bước tiến trên hành trình luyện tập.
Tự Tin Làm Chủ Các Phím Trên Guitar
Trong âm nhạc, việc quen thuộc với nhạc cụ của mình là điều tối quan trọng. Với guitarist, điều này đồng nghĩa với việc phải hiểu cần đàn như một phần của cơ thể.
Ghi nhớ nốt nhạc trên từng dây là bước đầu tiên:
- Dây 6 (trầm nhất): E – F – G – A – B – C – D – E
- Dây 5: A – B – C – D – E – F – G – A
- Dây 4: D – E – F – G – A – B – C – D
- Dây 3: G – A – B – C – D – E – F# – G
- Dây 2: B – C# – D# – E – F# – G# – A# – B
- Dây 1 (cao nhất): E – F – G – A – B – C – D – E
Khi đã nắm vững vị trí nốt nhạc, việc học thế bấm hợp âm trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Từ đó, bạn có thể tự tin sáng tạo giai điệu và làm chủ âm nhạc của mình.
Đây mới chỉ là bước khởi đầu cho hành trình dài cùng cây đàn. Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc và nhớ rằng: luyện tập chính là chìa khóa của sự hoàn hảo.
Xem thêm:
